Uroczyście odsłonią Pomnika Czynu Niepodległościowego

Na placu Skargi stanął Pomnik Czynu Niepodległościowego. Pojawi się w całej krasie - wraz z ostatnim elementem - rzeźbą zrywającego kajdany i wzbijającego się do lotu orła z mosiądzu. W tym tygodniu została odlana w Zakopanem. Na jutro zaplanowano uroczystość odsłonięcia tego ważnego dla miasta pomnika.

Pomnik Czynu Niepodległościowego to spadkobierca Pomniku Powstańców Śląskich, który stanął w 1924 roku na Placu Wolności. Pomnik został jednak zburzony w 1939 roku z rozkazu hitlerowców i ocalały tylko jego fragmenty. Między innymi tablica z napisem: "Poległym bohaterom w walce o wolność prastarej dzielnicy Piastowskiej w trzech Powstaniach Górnośląskich, rok 1919-1920-1921. Za zrzucenie kajdan krzyżackich przez oddanie życie swego. Dłużnicy i koledzy broni." - Wielu może dziwić zwrot "z rzucenie", ale to oryginał z 1924 roku. Dlatego nic nie poprawialiśmy - zaznacza Henryk Falkus, skarbnik miasta i przewodniczący Komisji Historycznej UM.

W tym tygodniu wokół pomnika ułożono granitową kostkę brukową i finalizowano formalności związane z sobotnimi uroczystościami. Przypomnijmy, że początkowo pomnik miał być odsłonięty w Święto Niepodległości, 11 listopada, ale w tym dniu w uroczystościach nie mogłyby uczestniczyć wojskowa orkiestra i kompania honorowa. Tymczasem to właśnie wojskowy charakter święta był kluczową sprawą podczas planowania uroczystości, dlatego zdecydowano się odsłonić pomnik w sobotę. Dzięki temu jutro na Placu Skargi stanie Orkiestra Garnizonu Sił Powietrznych z Bytomia, a także Kompania Honorowa Sił Powietrznych. - Jak się okazało sprawa była dość skomplikowana i wszystko trzeba było załatwiać poprzez dowództwo sił powietrznych w Warszawie - opowiada Henryk Falkus. - W czasie uroczystości odbędzie się też apel poległych z pełnym ceremoniałem, a wśród zaproszonych gości znalazł się między innymi generał brygady Andrzej Łosiński - dodaje.

Jutrzejsze uroczystości rozpoczną się o godzinie 16 mszą św. w kościele p. w. Św. Antoniego. O 16.40 rozpocznie się przemarsz pod pomnik, a na godzinę 17 zaplanowano początek uroczystości pod samym pomnikiem. Zaproszono kombatantów, którzy wspólnie z harcerzami zapalą pochodnie wokół Pomnika Czynu Niepodległościowego. Uroczystości zakończą się około 18.20, ale o 18.30 w Muzeum Miejskim uczniowie I LO im. Śniadeckiego zaprezentują montaż słowno-muzyczny - na tle obrazu Jacka Malczewskiego "Melancholia".

Pomnik poświęcony zostanie czterem wybitnym przywódcom. Jan Emil Stanek, był m.in. dowódcą 1 Dywizji Górnośląskiej w trzecim powstaniu i oficerem WP do 1939 roku. Walenty Fojkis to uczestnik trzech powstań, który walczył także w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Karol Gajdzik to obrońca Śląska w 1939 r., i dowódca pułku im. Czwartaków, zaś Tadeusz Majcherczyk przewodził walczącym w Powstaniu Warszawskim 1 kompanii batalionu "Łukasiński" i batalionu "Chrobry I".